Babilońska mitologia
Zbiór mitów i legend mieszkańców Babilonii, na którą w znacznej mierze składały się elementy mitologii sumeryjskiej, mity Akadyjczyków oraz babilońskie wierzenia.
Na terenach pustynnych i bagiennych Mezopotamii ok. 3500 p.n.e. nad Zatoką Perską rozwijała się kultura sumeryjska. Zasiedlenie terenów użyźnianych przez rzeki Tygrys i Eufratu sprzyjało do zakładania większych miast tj. Uruk, Lagasz. Powstało pismo, a informację wypalano w glinianych tabliczkach w formie piktogramów, później wprowadzono pismo klinowe. Miasto Babilon zyskało sławę ok. 2200 p.n.e. i z czasem stał się ośrodkiem nowej kultury, powstałej w wyniku napływu ludu Semitów. Nazwa Babilon oznacza „Brama Boga” bądź „Brama Bogów” (Babel), a większość informacji zachowała się w sumeryjskich tekstach. Babilońska mitologia wywodzi się z sumeryjskiej, którą zmodyfikował falowy przypływ ludności semickiej.
W wyniku konfliktów politycznych w regionie nastąpiły zmiany podstaw wyznaniowych. Enuma elisz będący babilońskim eposem o stworzeniu świata potwierdza sumeryjski mit o stworzeniu ludzi przez bogów. Ludzie mieli służyć bogom, a ci w zamian codziennie odnawiali świat. Uległ zmianie jednak status istniejących wcześniej bogów. W wyniku tych zmian część bóstw przestała istnieć, a część z nich zmieniła swoje znaczenie lub status wśród bogów.
Pan głębin i stwórca wszechrzeczy czyli sumeryjski bóg Ea był też czczony w Babilonii, jednak musiał składać pokłon Mardukowi, który pokonał smoka Tiamat. Potężny sumeryjski bóg Enlil pozostał w panteonie asyryjsko-babilońskim, gdzie uwydatniono jego budzącą grozę żywiołową naturę.
Sumeryjskie nazwy bóstw, które nie były semickie przestały istnieć, a ich role przejęli lub wchłonęli inni bogowie, np.:
- Szamasz – bóg słońca
- Sin – bóg księżyca
- Nergal – bóg śmierci i podziemnego świata
- Inana (w Babilonii nazywała się Isztar) – bogini miłości (małżonka Tammuza)
Bardzo ważne znaczenie w wierzeniach Babilończyków odgrywała magia i wróżbiarstwo, które służyły różnym celom.
Problemem jednak jest datowanie oraz sposób rozprzestrzeniania się kultury, którą dzielą tysiąclecia, a jedną z przeszkód jest określenie poszczególnych wieków. Jednak mityczna potęga i pamięć tej kultury trwa, a przed wojną w Zatoce Perskiej Sadam Husajn chciał przywrócić potęgę miasta Babilon poprzez odbudowę murów.
Zobacz też: Zestawienie