
Rzadki minerał występujący różnych kolorach, utożsamiany z długowiecznością, płodnością, mądrością i równowagą. Nazwa jego może pochodzić od greckiego słowa „
ischias” (ból w biodrze) lub od hiszpańskiego słowa „
higado” (wątroba). Hiszpańscy konkwistadorzy nazywali go
piedra de ijada (kamień lędźwiowy) albo
piedra de los riñones (kamień nerkowy). Ten szlachetny kamień był używany podczas uzdrawiania zwłaszcza przez energoterapeutów. Jadeit był ceniony w wielu starożytnych kulturach np. w starożytnych Chinach, w państwach Mezoameryki czy przez ludy maoryskie (pounamu). Z jadeitu wyrabiano ozdoby oraz narzędzia i kosztowną broń. Używano go jako amuletu przeciw czarom i złym duchom. Ten półprzeźroczysty kamień szlachetny był bardzo ceniony na Dalekim Wschodzie, zwłaszcza w Chinach, gdzie jest symbolem władzy, powodzenia oraz fortuny. W Chinach jego wartość była wyższa od
złota lub diamentów, dlatego bóg ojciec chińskiego panteonu był nazywany Czcigodnym Władcą Jadeitu (Yùdì [Jü-ti]) lub Czcigodnym Najwyższym Cesarzem Jadeitu (Yü-huang Shang-ti [Jü-k’iang-szang-ti]). Yü [Jü] jest ogólnikową nazwą kamieni szlachetnych, ale głównia odnosi się do jadeitu, dlatego w tłumaczeniach pojawia się Jade Emperor (Jadeitowy Władca). Jadeit uważany jest za klejnot niebios będący efektem wzajemnego oddziaływania góry i wody. Kamień ten jest symbolem doskonałości oraz sił
jin i
jang. Dla Konfucjusza jadeit symbolizuje jedność ducha i umysłu. Jadeit uważany jest za Święty Kamień Mistyków związanym z pięcioma głównymi cnotami: odwagą, sprawiedliwością, współczuciem, skromnością i mądrością. Starożytni mistycy cenili jadeit sprowadzany z Birmy zwłaszcza prześwitujący birmański jadeit cesarski. Jadeit oprócz bardzo dużej popularności w kulturze chińskiej, był używany także przez Majów, którzy nadawali mu magiczne właściwości. Majowie uważali go za talizman, który zapewnia szczęście, dobrobyt i dobre pożycie małżeńskie. Majowie wkładali jadeitowe koraliki w usta zmarłych, aby w tym drugim, nieznanym świecie dawał im namiastkę serca, a także strzegł ich duszy przed czyhającymi demonami w zaświatach. Maorysi z Nowej Zelandii cenili go za twardość i ostrość krawędzi, a w jego poszukiwaniach udawali się niedostępne rejony Wyspy Południowej.
Zobacz też: Chińska mitologia, Klejnoty