Kościej Wieczny

Zły czarownik występujący we folklorze rosyjskim. Kościej (Koschei) posiadał niezliczone bogactwa, a do najważniejszych z nich była żywa woda i martwa woda. Żywa woda przywraca do życia zmarłych, natomiast martwa woda leczy rany i zapewnia długowieczność. Czarownik był nieśmiertelny i nie mógł zostać zabity konwencjonalnymi środkami, które atakowały jego ciało, ponieważ ukrył swoje serce (duszę) poza ciałem. Zabić go można było tylko poprzez złamanie igły ukrytej w jajku, jajko było w kaczce, kaczka w zającu, zając w skrzyni, skrzynia natomiast była zakopana w ziemi pod zielonym dębem na bezludnej wyspie na środku oceanu

Kościej Wieczny mieszkał w złotym zamku wśród gór, w którym więził księżniczkę. Czarownik uznał, że nic mu nie zagraża i na wszystko jest przygotowany, do momentu, aż księżniczka w ogrodach zamkowych nie spotyka księcia. Odzyskawszy nadzieję na wolność, księżniczka zaczyna schlebiać Kościejowi, by ten wydał sposób na jego pokonanie. Ten oznajmił, że jego zguba leży w miotle znajdującą się pod progiem. Księżniczka cisnęła miotłę w ogień, lecz Kościejowi nic się nie stało. Księżniczka nadal kadziła czarownikowi więc ten oznajmił, że na pobliskim polu pod trzema dębami znajduje się robak, a jego rozgniecenie spowodowałoby jego śmierć. Książę znalazł robaka, ale jego zabicie nie przyniosło zguby czarnoksiężnika. Przy kolejnej próbie księżniczka poznała prawdę.  Zguba Kościeja znajdowała się na dalekiej wyspie (wyspa Buyan) pośrodku oceanu. Na wyspie pod dębem pokopana była skrzynia, w której był koszyk, w koszyku zając, w zającu kaczka, a w kaczce jajko. Jeśli ktoś znalazłby i stłukł jajko zabiłby czarownika. Książę odnalazł jajo i powrócił z nim na zamek Kościeja. Ten zaś chciał zabić bohatera, lecz ten ścisnął jajko i Kościej zaczął wić się z bólu. Czarnoksiężnik sięgnął po miecz, lecz książę rozbił jajko zabijając Kościeja.

Istnieje wiele podań dotyczących Kościeja np. według których z nich w jajku znajdowała się igła, a każdy, kto ma jajo ma Kościeją w swojej mocy. Zaczyna słabnąć, choruje i natychmiast traci zdolność rzucania czarów. Jeśli jajko zostanie rzucone, podobnie będzie rzucał się wbrew swojej woli. Jeśli igła zostanie złamana, Kościej umrze.

W słowiańskich podaniach pojawia się określenie Kościesze (rosyjski: Koshchey lub Kashchei, ukraiński: Chakhlyk, białoruski: Kestlyk, polski: Kościej, czeski: Kostěj). ​​Koshchei w starym dialekcie krivichi  oznacza “szkielet”. Koschei znany jest również jako Kościej nieśmiertelny oraz car Koschei.

Zobacz też: Dusza, Słowiańska mitologia