Księga Gór i Mórz

Starożytny chiński traktat geograficzny będący połączeniem bestiariusza, zbiorów przekazów, legend i zwyczajów Chin przedcesarskich. Księga Gór i Mórz (Shanhaijing) to jedno z najważniejszych źródeł do badań nad mitologią chińską. Przypisywany tradycyjnie Wielkiemu Yu, w rzeczywistości prawdopodobnie stanowi kompilację tekstów pochodzących z różnych okresów i różnego autorstwa. W obecnej wersji liczy 18 rozdziałów, najstarsze mogą pochodzić z IV w. p.n.e. (Okresu Walczących Królestw), najpóźniejsze włączono do Shanhaijing w połowie III w. n.e. (dynastia Han). Jest to rodzaj encyklopedii, opisującej kolejno rozmaite regiony Chin, od centrum, według kierunków kardynalnych.

Księga Gór i Mórz posiada bogatą wiedzę z zakresu geografii, mitologii, folkloru, historii nauki, religii, etnologii, medycyny i innych cennych informacji. Obejmuje wiele dziedzin naukowych, zawiera cechy geografii naturalnej i treści geograficznych ludzi, takich jak góry, hydrologia, zwierzęta, rośliny, minerały, geografia narodowa, gospodarka, kultura społeczna. Nazwa Księgi to Shānhǎijīng, Shan-hai-ching lub Shan Hai Jing.

Księga Gór i Mórz zawiera 18 rozdziałów można podzielić na 4 kategorie:

• Księga Gór (5 rozdziałów)
• Księga Mórz (8 rozdziałów)
• Księga Wielkiej Dziczy (4 rozdziały)
• Księga Regionów na Morzach (1 rozdział).

Zazwyczaj dzieli się na dwie części: Księgę Gór (5 rozdziałów) i Księgę Mórz (13 rozdziałów). Księga Gór i Mórz zawiera ponad 100 dyplomatycznie powiązanych dziedzin, 550 gór i 300 rzek wraz z informacjami geograficznymi i kulturowymi pobliskich królestw oraz 277 różnych zwierząt.

Zaklasyfikowanie Shanhaijing jest trudne: można ją potraktować jako księgę geograficzną, magiczną (opisy bóstw, sposoby komunikacji z nimi), spis wyobrażeń starożytnych Chińczyków na temat świata zewnętrznego lub też opis kalendarza i świąt cyklu rocznego.

Zobacz też: Bestiariusz, Yu