Mity i legendy

Mity, legendy i wierzenia z całego świata

Słowiańska mitologia

Leszy

Bóstwo opiekuńcze lasów ze słowiańskich wierzeń. Leszy był panem lasów i opiekunem dzikiej zwierzyny. Zamieszkiwał dzikie regiony lasów, borów i puszcz. Ukazywał się pod postacią człowieka lub zwierzęcia. Jako człowiek przedstawiany był jako brodaty starzec o białej twarzy, czasami z rogami oraz otoczony przez watahę wilków lub niedźwiedzi. Leszy przyjmował często formę zwierzęcia zamieszkującego las, np. niedźwiedzia, wilka, lisa, jelenia czy puchacza. W niektórych regionach uważano że może przybrać postać wichru. Leszy mógł przybrać dowolny kształt i wielkość w zależności od wysokości drzewostanu w jakim się poruszał.

Leszy w stosunku do ludzi był neutralny, a jego usposobienie zależało od tego, jak zachowywali się wobec lasu i jego mieszkańców. Ci, którzy nie szanowali jego królestwa byli z niego wypędzani, zaprowadzani w głąb lasu lub wydawani na pastwę dzikich zwierząt. Uważano, że wysypywał dzieciom zebrane runo leśne z koszyka. Ci, którzy szanowali las i jego stworzenia Leszy bezpiecznie wyprowadzał z lasy, uchronił przed atakiem zbójów oraz dzikich zwierząt. Myśliwi oraz drwale wobec których nie był przychylny składali mu ofiarę ze zwierząt domowych oraz plonów.

Różne regiony nadawały Leszemu różne nazwy, część z nich dotyczyła drzewostanu jaki w lesie występował. Na zachodzie mówiono o nim Borowy, Boruta, na południu nazwano go Wilczym Pasterzem, podczas kiedy miano Leszego pochodzi ze wschodu. Do znanych określeń Leszego należą: Leshi/Leshy (z lasu), Borowy (z borów), Gajowy (z gaju), Laskowiec, Boruta, borowiec, Leśnik, leśniczy, lasowik, Leshak, lasowy, leśny diabeł, leśny dziad, leśny dziadek, duch leśny, czy też leśny wujek. Po nastaniu chrześcijaństwa jak większość postaci z legend słowiańskich otrzymał miano demona.

Zobacz też: Domowy, Słowiańska mitologia