Luperkalia
Święto religijne obchodzone w starożytnym Rzymie. Luperkalia poświęcone były Faunowi Luperkusowi (opiekunuwi pasterzy), który jako wilcze bóstwo chronił stada przed wilkami. Ustanowione przez Euandrosa (Ewander), obchodzone 14-15 lutego w jaskini Lupercal na Palatynie, gdzie legendarni założyciele Rzymu (Romulus i Remus) zostali wychowani przez wilczycę. Podczas święta składano ofiary, a „kapłan znaczył krwią czoła wszystkich uczestników uroczystości. Znaki te zmywano wełną namoczoną w mleku.” W czasie zmywania śladów obrzędu, osoba obmywana musiała wybuchnąć śmiechem. Kapłani nazywani Luperkami, ubrani w skórę kozła, obiegali wzgórze uderzając przechodniów rzemieniami ze skór zwierząt ofiarnych. Szczególnie chętnie uderzeniom poddawały się bezdzietne kobiety, co miało zapewnić im płodność.
Papież Feliks III przeciwstawiał się rzymskiemu świętu pod koniec V wieku. a jego następca Gelazy I zniósł Luperkalia, ustanawiając w jego miejsce Święto Oczyszczenia Maryi (dzisiejsze Święto Ofiarowania Pańskiego). Luperkalia stanowią pierwowzór dzisiejszych Walentynek.
Zobacz też: Kupidyn, Rzymska mitologia, Wilk