Mahdi
W islamie mesjasz, zbawiciel, w arabskim mahdī oznacza „człowieka prowadzonego przez Boga”. Mahdi ma przywrócić sprawiedliwość oraz prawdziwą religią przed Dniem Sądu Ostatecznego (Dzień Zmartwychwstania), a w czasie jego panowania ma nastać złoty wiek. Jego imię nie jest wymienione w Koranie, tylko w ahadith (sprawozdania i tradycje nauk Muhammada zebranych po jego śmierci). Istnieje wiele teorii dotyczących Mahdiego. Niektóre koncepcje (bliższe sunnizmowi), że Mahdim był Jezus – Isa. Częściej natomiast sunnici uważają, że Mahdi i Isa wspólnie pokonają Masih ad-Dajjal (Dadżdżal, antychryst, fałszywy prorok). Szyici uważają Mahdiego za osobę pochodzącą z rodu Mahometa, która przybędzie uratować ludzkość przed Szatanem. Koncepcja Mahdiego jest popularna zarówno wśród sunnickich, jak i szyickich muzułmanów. Oba nurty zgadzają się, że będzie rządził muzułmanami i ustanowił sprawiedliwość; różnią się one jego atrybutami i statusem.
Nadejście Mahdiego po raz pierwszy zaczęto głosić podczas wojen islamskich (VII i VIII wiek), a w póżniejszym okresie różne osoby twierdziły, że są Mahdim. Jego imię przybierali rewolucjoniści przy poważniejszych kryzysach władzy, których celem było przywrócenie politycznej potęgi islamu oraz czystości religijnej. Wśród nich należeli:
- Gulam (lub Ghulam) Ahmad – Mahdi z Sudanu, założyciel sekty Ahmadiyya
- Muhammad Jaunpuri, założyciel sekty Mahdavia
- perski kupiec Siyyid Ali Muhammad (ok.1844) znany jako Bab (Báb), założyciel nowej religii babizm (Bábism), będącej zalążkiem bahaizmu
- Riaz Ahmed Gohar Shahi
- Nubijczyk Muhammad Ahmad (Ibn Abd Allah, 1844-85), który założył państwo mahdistyczne w Sudanie pod koniec XIX wieku. Ogłosił się mahdim w 1881 roku, walczył z władzami turecko-egipskimi, zdobył Chartum. Imperium islamskie rozciągało się od Morza Czerwonego po Afrykę Środkową. Uznawany był za mityczny postrach Zachodu.
Zobacz też: Islam