Wiwern

Mityczny skrzydlaty gad występujący powszechnie w mitach europejskich, często utożsamiany ze smokiem. Wiwern (wiwerna, wywerna lub wivern) przedstawiany jest jako stwór o kilkumetrowej długości, z jedną parą nóg, na których miał szpony oraz parą błoniastych skrzydeł. Wiwern posiadał długą szyję i ogon, często zakończony jadowitym grotem niczym harpun.

Wiwerny pojawiały się bardzo często w heraldyce, w szczególności brytyjskiej. Motyw wiwern prawdopodobnie przywędrował do Wysp Brytyjskich wraz z rzymskimi legionami, które przejęły go od Daków.

W średniowieczu smoki oraz wiwerny były tożsame. Miał mieszkać w pieczarach i gromadzić skarby, podobnie jak nordycki Fafnir. Stworzenie często kojarzone z szatanem, w najstarszej ikonografii związanej z legendą o św. Jerzym smok zwykle przedstawiany jest jako wiwern. Przyjęło się, że smoki mają cztery łapy i oddzielne skrzydła, podczas gdy wiwerny są mniejsze posiadają tylko jedną parę odnóży i skrzydła zamiast przednich łap.

Wiwerna po raz pierwszy literaturze pojawiła się w średniowiecznych bestiariuszach.

Kryptozoologowie uważają, że smoki i wiwerny występujące w różnych legendach powstały w wyniku spotykania się pierwotnych ludzi ze szkieletami pterozaurów.

Koncepcja uskrzydlonych węży jest powszechna w kulturach wokół Morza Śródziemnego, przykładem jest egipska bogini Uadżet. Najstarsze stworzenia określane jako „skrzydlate smoki” to rumaki z rydwanu Heliosa, które pomagają Medei.

Zobacz też: Bazyliszek, Jezior potwory, Smok