Zeus

Jeden z najważniejszych bogów w Grecji, władca błyskawic, pan wiatrów, chmur i deszczu oraz ojciec bogów i ludzi. Uosabiał najwyższe zasady rządzące Wszechświatem. Syn Kronosa i Rei, najmłodszy z rodzeństwa. Ocalony przez matkę przed pożarciem przez ojca, który zamiast Zeusa zjadł kamień owinięty w płótno. Zeusa w ukryciu wychowały nimfy, a karmiła koza Amaltea, której złamany róg został pobłogosławiony przez boga piorunów (róg obfitości). Zeus pokonał Kronosa i innych tytanów dzięki pomocy synów Uranosa (więzionych przez Kronosa w Tartarze) oraz rodzeństwa (Kronos zwrócił je przez środki wymiotne podane przez Reę). Zeus był uzbrojony w piorun, podobnie jak Thor, Indra i Jupiter. Miejsca kultu Zeusa znajdowały się w wielu lokalizacjach, czczono go zazwyczaj w wysoko usytuowanych terenach – od Olimpu po Parnas, a jako patron wróżbitów był czczony w wyroczniach, takich jak Delfy czy Dodona. Wszystkowidzący, wszechwiedzący władca bogów i ludzi karał zło, a także chronił słabych i wyznaczał los.

Zeus będący bogiem plemion indoeuropejskich poślubił boginię matkę Herę (boginię wcześniejszej kultury, kiedy to Achajowie najechali na Grecję w ok. 1550 r. p.n.e. Zeus miał wiele romansów. Pierwszą żoną boga według Hezjoda była Metis („roztropność”), jednak po ostrzeżeniu przez Gaję oraz Uranosa o tym, że dzieci, które narodzą się z tego związku będą silniejsze od ojca, Zeus połknął Metis z nienarodzonym dzieckiem. Dziecko okazało się być boginią mądrości Ateną, która wyskoczyła w pełni uzbrojona z jego ciała. Późniejszą żoną była bogini prawa Temida, z którą miał m.in. boginie losu. Ze związku z tytanidą Mnemosyne urodziło się dziewięć córek będących muzami. Z okeanidą Eurynome miał trzy Gracje, natomiast z Demeter – Persefonę, będącą owocem gwałtu pod postacią byka. Po wcześniejszych podbojach przybierając postać kukułki zbliżył się do Hery podczas mroźnej zimy udając zziębniętego. Bogini uległa po ich małżeństwie, które nie należało do szczęśliwych, ponieważ Zeus posiadał wiele miłosnych przygód, a Hera prześladowała kochanki męża i jego dzieci. Zeus w ten czasie uwodził nimfy, np. Merę, Antiope czy Kallisto, półboginie i kobiety śmiertelne, np.

• Semele – matka Dionizosa
• Danae – matka Perseusza, której pojawił się jako deszcz złota
• Europa – pod postacią byka miał z nią kreteńskiego Minosa
• Lada – matka Kastora i Polideukesa, której objawił się pod postacią łabędzia
• Alkmene – matka Herkulesa, której objawił się jako jej mąż

Zeus mimo licznych podbojów miłosnych miał czas spełnianie swoich obowiązków jako bóg deszczu, gier, napojów i małżeństw.

Imię Zeusa pochodziło od sanskryckiego dyaus (patrz Dyaus-Pita) oraz częściowo od div czyli „świecić”.

Zobacz też: Grecka mitologia